السلام علیک یا امیرالمومنین
مطا لب جامع و مفید در باره حضرت علی (علیه السلامالسلام علیک یا امیرالمومنین
مطا لب جامع و مفید در باره حضرت علی (علیه السلامBirth of Imam Ali ibn Abu Talib (AS) : Self-preservation of Ima
On the 13th of the month of Rajab, twenty-three years before the migration of the Prophet Mohammad (pbuh) a child was born in the family of Abu Talib, the light of whom kindled the whole World. Kunaab Mecci narrates about his birth: "We and Abbas (Ibne Abdul Mutalib) were sitting together when suddenly we saw Fatima bint-e-Asad moving towards the Kaabah in the condition having delivery pain and saying "Oh God I have faith in you and the Prophet (i.e., Abraham) who by your command laid the foundation of this house. O God! I swear you by the same Prophet Mohammad (pbuh) and swear you by the child in my womb make this birth comfortable and easy for me."
This was the time when all of us saw with our own eyes that the wall of Kaabah broke apart and Fatima bint-e-Asad entered into the Kaabah. Then the wall again united.
We ran terrified and trembling to our houses to send our women into the Kaabah for the help and assistance of Fatima bint-e-Asad. We did our best but the door did not open. This event surprised all the people of Makkah.
The women of Makkah were anxiously counting moments to meet Fatima bint-e-Asad till the time she came out of the Kaabah along with a beautiful baby, saying, "God has chosen me from among the ladies of Makkah and He made me His guest in His house and gave me meals and fruits of the heaven to eat.
The ladies who were surrounding her in the form of a circle and escorting her to her home asked her, "What name have you given to this child?"
Fatima bint-e-Asad said: "When I was in the Kaabah, I heard a hidden voice call," Name this child "ALI".
Yes! We are talking about Imam Ali ibn Abu Talib (AS) the pious man whose childhood and infancy period lasted in such a pure and chaste way that he himself stated in Nahjul Balagha, "The Prophet Mohammad (pbuh) used to pick me in his lap and embrace me and chew the food and put it into my mouth."
Early youth of Imam Ali ibn Abu Talib (AS):
Ali ibn Abu Talib describes this enlightening period of his age as under: The Prophet Mohammad (pbuh) used to go to the Cave of Hira but nobody except he (pbuh) and I did know about it. At the time when the religion of Islam had not yet reached the homes, he (pbuh) and his wife Khatijah (SA) were the only Muslims. I was the next person to them who saw the light of revelation and prophet hood and smelled the fragrance of the Prophet hood.
When the Prophet Mohammad (pbuh) of Islam was ordered by God to invite his family members to embrace Islam. Imam Ali ibn Abu Talib (AS) according to the advice of the Prophet Mohammad (pbuh) invited forty persons of the Prophet's family at his home. Although the food was quite little but all of them ate fully well. After the meal was over the Prophet Mohammad (pbuh) spoke to those present saying, "Oh the sons of Abdul Mutalib, God has ordered me to invite you to embrace Islam and get you introduced to it."
Whosoever, having believed in my Prophet hood, promises to help and assist me shall be my brother, deputy and successor and my caliph.
He (pbuh) repeated this sentence thrice but no one except "Imam Ali ibn Abu Talib (AS)" gave a positive response. As many times as the Prophet Mohammad (pbuh) addressed the persons present, nobody except Imam Ali (AS) answered. Imam Ali ibn Abu Talib (AS) was rising again and again to his feet and promising help to him and announcing his faith.
This is the very reason why the Prophet Mohammad (pbuh) said: "This Ali, is my brother and successor listen and lend ears to what he says and obey his orders." When Imam Ali ibn Abu Talib (AS) entered from his early youth into the phase of puberty, the part of age when all the human energies and powers are strong and firm, even in this part of the life he remained closely associated to the Prophet Mohammad (pbuh) like a flying moth which moves around the Candle. He defended Islam and the Prophet Mohammad (pbuh) with his strong, energetic arms.
When the enemy besieged and surrounded the Muslims in the battle of Hunain and they abandoned and left behind the Prophet Mohammad (pbuh) running away for their lives, it was only and only Imam Ali ibn Abu Talib (AS) who defended and saved the Prophet Mohammad (pbuh) and made the enemies retreat and take to their heals.
Imam Ali ibn Abu Talib (AS) killed Marhab the chief of army of Jews in the Khyber battle, whose power and bravery was making everybody tremble but Imam Ali ibn Abu Talib (AS) cut him into two and pulled apart the gate of the Khyber fort which used to be opened and closed by twenty men together. Imam Ali ibn Abu Talib (AS) used it as a bridge over the trench for the Islamic army to cross over to the Khyber fort. Many such events are the specimens and evidences about the faith, and spirit of self-sacrifice and devotion of Imam Ali ibn Abu Talib (AS).
Self-Sacrifice and Devotion of Imam Ali ibn Abu Talib (AS):
There is no doubt to it that every body loves his soul and very rarely gets ready to sacrifice it for another person but because of the fact that Imam Ali ibn Abu Talib (AS) loved the soul of the Prophet Mohammad (pbuh) even more than his own one, he got prepared to lay his life for him.
The event takes shape like this. When the polytheists saw that they are in danger, they jointly made a firm determination to take the Prophet Mohammad (pbuh) by surprise and martyr him. So all of them gathered in "Dar un Nadva" and choose one person from each family so that every tribe gets involved in getting Prophet Mohammad (pbuh) killed and then no one could take the revenge of him.
The Prophet Mohammad (pbuh) had come to know about this conspiracy through revelation. God ordered him (pbuh) to migrate from Makkah in the darkness of the night. The Prophet Mohammad (pbuh) needed someone, prepared to sacrifice his life and must be a trustworthy secret holder.
Hence, there was no one else except Imam Ali ibn Abu Talib (AS) in whom he confided, and told him "God has informed me that the infidels will break through the house to kill me so today you sleep on my bed." Imam Ali ibn Abu Talib (AS) smilingly accepted it, because he (as) knew that the life of the Prophet Mohammad (pbuh) would be saved by his action. In fact, Imam Ali ibn Abu Talib (AS) used to say later that the best sleep he had ever had was on that night (Shab-e-Hijrat).
Then the time came when the darkness of the night covered everything and Imam Ali ibn Abu Talib (AS) was sleeping on the Prophet's (pbuh) bed calmly and peacefully and the Prophet Mohammad (pbuh) came out of his house and started proceeding towards the Cave of Saur with Hazrat Abu Bakr (RA). The infidels besieged the house and got prepared with their swords and spears to attack it. The sooner they were instructed to make it, they break through the house rushing with naked swords. But when they found Imam Ali ibn Abu Talib (AS) laying on the bed of the Prophet Mohammad (pbuh) they immediately moved out of the house desperate and astonished, and sent a few horsemen to search the Prophet Mohammad (pbuh). But not very long afterwards they too returned defeated and hopeless.
Allah liked this action of Imam Ali ibn Abu Talib (AS) so much that HE revealed this verse in the Holy Quran: "And among men is he who sells his NAFS (self) in exchange for the pleasure of Allah..." (Surah 2: Baqarah / Verse 207)
Imam Ali ibn Abu Talib (AS) and Holy War:
Islam is the religion of peace and tranquility and does not like killing, plundering, and bloodshed. But if some one kills another without any reason then Islam has strong punishment to deal with him.
Of course, if an enemy attacks the Muslims then by the standards of wits, common sense, and religious law, self defense which as a form of Jihad/Jehad becomes essential and indispensable.
All the battles of the Prophet Mohammad (pbuh) in which Imam Ali ibn Abu Talib (AS) fought armed and truthfully were defensive battles.
Imam Ali ibn Abu Talib (AS) was such a brave, faithful, holy warrior who never got frustrated and upset and tired of the fighting and battles. He was afraid of no one except God. He used to say "By God if I see that on one side is the truth and on the other side all the rest of the people I, without caring and paying heed to those reproaching me, will fight all alone with my sword, on the way and path of the right, against them.
Imam Ali ibn Abu Talib's (AS) way or Training:
The city of Kufa was the capital of the Islamic Government. People from all over the World used to gather at that point to get the benefit of knowledge and learning from that great Islamic University.
One of those days two men came across each other in the vicinity of the city one of them was Imam Ali ibn Abu Talib (AS) and the other was a Christian who did not recognize him. The Christian man was moving towards the suburban area of Kufa, where as, Imam Ali ibn Abu Talib (AS) was on his way to Kufa.
They mutually agreed to accompany each other for a while, talking to each other, so that they do not get tired.
They reached a point where two ways split out, so that each one wanted to move on one of those two different roads. The Christian bade Farwell and went on his way but he observed that his Muslim companion, whose way was on the opposite side, was moving towards him. So he stopped and questioned him, "Don't you want to go to Kufa?"
Imam Ali ibn Abu Talib (AS) said, "Yes". The Christian man said, "Then why are you coming towards this direction?"
Imam Ali ibn Abu Talib (AS) replied, "I wish to accompany you to a certain length of distance because the Prophet Mohammad (pbuh) said, "when two persons are together on a way (journey companions) they get a right over each other."
"Now that you have got a right upon me, I go along with you up to a certain distance so that I must pay you (discharge) that right of yours in this world. Then I will part off on my own way." The Christian man was much pleased and moved by this humanly attitude and conduct and he liked his talk and said, "It is befitting that I should also embrace Islam which has such a culture and students."
His amazement and astonishment was only too enhanced when he discovered that his travel companion is Imam Ali ibn Abu Talib (AS), the ruler of Islam. So he immediately accepted and embraced Islam at his hand. Self-preservation of Imam Ali ibn Abu Talib (AS) :
ولادت امیرالمومنین امام على علیه السلام در کعبه به اعتراف علماى
علما و
دانشمندان بزرگ شیعه و اهل سنت در این که ولادت امام على علیه السلام در
خانه کعبه واقع شده است،اتفاق نظر دارند،حتى مرحوم«اردو بادى»در این
موضوع کتاب قطورى نگاشته است. (1) در این قسمتبه نظر برخى از علماى شیعه و
اهل سنت اشاره مىکنیم: (2) -حافظ گنجى شافعى:
نظر برخى از علماى اهل سنت
1-حاکم نیشابورى:
«اخبار در مورد این که فاطمه بنت اسد«على بن ابى طالب»را در خانه کعبه به
دنیا آورد،در حد تواتر است.»
«امیر المؤمنین على علیه السلام در مکه و در داخل بیت الله الحرام در شب
جمعه سیزدهم رجب سال سىام عام الفیل،متولد شد،و جز او مولودى در بیت الله
الحرام تولد نیافته است،نه پیش از او و نه پس از او.این امتیاز نشانه بزرگى
مقام و موقعیت او بود که شامل حال او گشت.» (3)
3-ابن صباغ مالکى:
«على بن ابى طالب علیه السلام در شب جمعه سیزدهم رجب سال سىام عام الفیل
-23 سال قبل از هجرت-در مکه مشرفه در بیت الله الحرام متولد گشت.این فضیلت
را خداوند به جهت جلال و بزرگى و کرامت على علیه السلام به او اختصاص داده
است...» (4)
4-احمد بن عبد الرحیم دهلوى در«ازالة الخفاء»نظیر عبارت فوق
را نقل کرده است. (5)
5-علامه ابن جوزى حنفى مىگوید،در حدیث آمده
است:
«فاطمه بنت اسد در حال طواف خانه خدا بود که درد زایمان او را فرا گرفت.در
همین حال درب کعبه باز شد و فاطمه داخل کعبه گشت و در آن جا،على علیه
السلام را به دنیا آورد.» (6)
6-ابن مغازلى شافعى از زبیده دختر عجلان نقل مىکند:
«وقتى فاطمه بنت اسد درد زایمانش شدید شد،ابو طالب بسیار ناراحت گشت.در
همین حال حضرت محمد صلى الله علیه و آله و سلم سر رسید و از او پرسید:عمو
جان چراناراحتى؟گفت:فاطمه در ناراحتى زایمان بسر مىبرد.حضرت به نزد فاطمه
رفت.آن گاه دست ابو طالب را گرفت و فاطمه هم به دنبال آنها،به سوى خانه خدا
راه افتادند.حضرت،فاطمه را داخل کعبه برد و به او فرمود:اجلسی على اسم
الله،به نام خدا بنشین،سپس او را درد شدیدى فرا گرفت و کودک زیبا و
پاکیزهاى به دنیا آورد که مثل زیبایى او را ندیده بودم و ابو طالب اسم او
را على گذاشت و پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم قنداقه على را گرفت و به
منزل فاطمه برد.» (7)
7-علامه سکتوارى بسنوى:
«اول کسى که در کودکى در اسلام میان اصحاب به نام«حیدره»-یعنى
شیر-نامگذارى شد،سید و مولاى ما«على بن ابى طالب»است،زیرا موقعى که على
علیه السلام در داخل کعبه به دنیا آمد،پدرش ابو طالب در سفر بود.مادرش
فاطمه با تفال به خیر،او را همنام پدرش که«اسد»بود،نام گذاشت.» (8)
8-علامه محمد مبین انصارى حنفى:
«ولادت على علیه السلام در مکه در داخل بیت الله الحرام بوده است و هیچ کس
غیر از«على»در چنین مکان مقدسى به دنیا نیامده است.» (9)
9-صفى الدین حضرمى شافعى،مىنویسد:
«ولادت على علیه السلام در کعبه مشرفه بوده است.او نخستین و آخرین کسى است
که در این مکان مقدس به دنیا آمده است.» (10)
10-عباس محمود عقاد مصرى:
«على علیه السلام در داخل کعبه به دنیا آمد و خداوند به او عنایتى فرمود که
هرگز بر بتهاسجده نکرد.. ..» (11)
11-آلوسى:«این ماجرا بسیار بجا و شایسته بود که خداى متعال
اراده کرد تا پیشواى امامان در جایى به دنیا آید که قبله مؤمنان است.منزه
است پروردگارى که هر چه را در جاى خود مىنهد،و او بهترین حاکمان است.»
در ادامه مىنویسد:
«چنان که برخى گفتهاند،گویا على علیه السلام نیز خواستبه خانه کعبه که
تولدش در آن افتخارى براى او بود،خدمتى کند.به همین جهتبود که بتهاى خانه
کعبه را از فراز به زیر افکند،زیرا در پارهاى از روایات آمده که خانه
خدا،به درگاه خداوند شکایت کرد و گفت:پروردگارا تا چه وقت در اطراف من،این
بتها را پرستش مىکنند؟و خداى تعالى به او وعده داد که آن مکان مقدس را از
بتها پاک خواهد کرد.... » (12)
علامه امینى قدس سره در الغدیر بیش از بیست نفر از علماى اهل سنت و کتابهاى
آنان را نام مىبرد که به صراحت نوشتهاند على بن ابىطالب علیه السلام در
داخل کعبه مکرمه به دنیا آمده است. (13)
خانه و زادگاه تو،بیتخداستیا على چهره دلگشاى تو قبله نماستیا على زمزمه
ولادتت،سوره مؤمنون بود روز نخستبر لبت ذکر خداستیا على
نظر علماى شیعه
علماى شیعه به اتفاق آرا معتقدند امیر مؤمنان على علیه السلام در داخل کعبه
به دنیا آمده و این فضیلت،فقط منحصر به اوست و کسى جز او این افتخار نصیبش
نخواهد شد.براىنمونه،کلام برخى از دانشمندان بزرگ شیعه را به اختصار
مىآوریم:
1-سید رضى،گرد آورنده نهج البلاغه، (متوفى 406) :
«ولادت على علیه السلام در مکه و در خانه خدا در سیزده رجب سى سال بعد از
عام الفیل بود...و من کسى را که مانند على بن ابى طالب علیه السلام در خانه
خدا به دنیا آمده باشد نمىشناسم.» (14)
2-شیخ مفید (متوفى 413) :
«على علیه السلام در روز جمعه سیزده رجب سى سال بعد از عام الفیل در مکه در
داخل بیت الله الحرام به دنیا آمد.نه کسى بعد از او و نه کسى قبل از او به
این مقام مفتخر نشده است.» (15)
3-علامه جلیل سید مرتضى (متوفى 436) :
«على در خانه خدا به دنیا آمد و هیچ کس در این فضیلتشریک و نظیر او نیست.»
(16)
4-مفسر کبیر مرحوم قطب الدین راوندى (متوفى 573) :
«محل ولادت على صلى الله علیه و آله و سلم،خانه خدا و بیت الله الحرام بود و
هیچ کس جز او در این مکان تولد نیافته است.» (17)
5-علامه حلى (متوفى 726) :
«هیچ کس در کعبه مکرمه،جز این على بن ابى طالب علیه السلام متولد نشده
است،نه قبل از او و نه بعد از او.» (18)
6-مفسر بزرگ امین الاسلام مرحوم طبرسى (متوفى 548) صاحب تفسیرمجمع
البیان:
«هرگز کسى غیر از على علیه السلام در خانه خدا به دنیا نیامده است،نه پیش
از او و نه پس از او.» (19)
7-ابن شهر آشوب (متوفى 588) :
«فرزند پاکیزه (على علیه السلام) از نسل پاکیزه در محل پاکیزهاى به دنیا
آمد.چنین کرامتى براى چه کسى یافت مىشود؟زیرا شریفترین بقعهها حرم و مکه
است و شریفترین محل حرم،مسجد است،و شریفترین محل مسجد،کعبه مکرمه است،و
مولودى جز على علیه السلام در این مکان مقدس یعنى کعبه به دنیا نیامده
است،پس على علیه السلام در بهترین مکانى که ممکن بوده متولد شده است.» (20)
8-محقق اربلى (متوفى 692) :
«على علیه السلام در مکه مکرمه در داخل خانه خدا در سیزدهم رجب سى سال بعد
از عام الفیل به دنیا آمد.هیچ کس قبل از او و بعد از او به این فضیلتبزرگ
مفتخر نشد،و این فضیلت و شرفى است که خداى سبحان به خاطر جلال و کرامت آن
حضرت اختصاص به او داده است.» (21)
9-علامه مجلسى (متوفى 1110) :
«على علیه السلام در مکه مکرمه در خانه خدا در ماه رجب،سى سال بعد از عام
الفیل،به دنیا آمد.» (22)
10-مورخ شهیر محمد بن خاوند:
«ولادت على علیه السلام در داخل کعبه بود.هیچ کس این سعادت نصیبش نشد،جز
على بن ابى طالب علیه السلام.تولد على علیه السلام در کعبه،از نظر تاریخ و
روایت قطعىاست و هیچ تردید و شبههاى در آن راه ندارند.» (23)
بیش از پنجاه نفر از بزرگان شیعه در آثار خود به تولد على علیه السلام در
کعبه اشاره دارند.براى آگاهى بیشتر در این زمینه به کتاب
ارزشمند«الغدیر»مراجعه نمایید. (24)
پىنوشتها:
1-الغدیر،ج 6،ص 27.
2-مستدرک حاکم نیشابورى،ج 3،ص 550، (در شرح حال حکیم بن حزام) .
3-کفایة الطالب،ص 407.
4-الفصول المهمه،ص 30.
5-الغدیر،ج 6،ص 22.
6-تذکرة الخواص،ص 20.
7-مناقب ابن مغازلى،ص 6،ح 3،الفصول المهمة،ص 30.
8-محاضرة الاوائل،ص 79 به نقل از:الاحقاق،ج 7،ص 490.
9-وسیلة النجاة،محمد مبین حنفى،ص 60، (چاپ گلشن فیض لکهنو) .
10-وسیلة المآل،حضرمى شافعى،ص 282.
11-عبقریة الامام على،ص 23.
12-ر.ک:الغدیر،ج 6،ص 22.
13-علاقمندان مىتوانند براى اطلاع بیشتر به کتاب الغدیر،ج 6،ص
21-23،مراجعه نمایند.
14-خصائص الائمه،ص 39.
15-ارشاد مفید،ج 1،ص 5.
16-ر.ک:الغدیر،ج 6،ص 24.
17-خرائج و جرائح راوندى،ج 2،ص 888.
18-ر.ک:الغدیر،ج 6،ص 24.
19-ر.ک:الغدیر،ج 6،ص 26.
20-مناقب ابن شهرآشوب،ج 2،ص 175.
21-کشف الغمه،باب المناقب،ج 1،ص 81.
22-مرآة العقول،ج 5،ص 275.
23-روضة الصفا،فى آداب زیارت المصطفى،الجزء الثانی.
24-الغدیر،ج 6،ص 24-27.
مظهر ولایت ص 22
سید اصغر ناظم زاده قمى
منبع از شبکه جهانی سلام
امیرالمومنین در قرآن
|
|
ولادت در کعبه
همانگونه که در تاریخ آمده است
حضرت علی علیه السلام در کعبه متولد گشت . بر اساس مدارک و اسنادی که از
علما و بزرگان اهل تسنن در دست می باشد گواه است که ایشان نیز این واقعه
بزرگ تاریخ را قبول دارند . در این جا مواردی از آنها را ذکر می نمائیم:
1ـ محدث بزرگ حاکم نیشابورى گوید:
اخبار متواترى وارد شده که فاطمه بنت اسد امیرمؤمنان على بن ابى طالب ـ کرم الله وجهه ـ را داخل کعبه بزاد. (1)2ـ محدث دهلوى پدرعبدالعزیز دهلوى
مؤلف کتاب«التحفة الاثنا عشریة فى الرد على الشیعة» عین همین سخن را گفته است. (2)3ـ علامه ابن صباغ مالکى گوید:
على علیه السلام در مکه مشرفه در داخل بیت الحرام (کعبه) در روز جمعه سیزدهم ماه خدا یعنى ماه رجب سال سىام عام الفیل و بیست و سه سال پیش از هجرت به دنیا آمد... و برخى گفتهاند: ده سال پیش از هجرت... و پیش از او هیچ کس در کعبه متولد نشد، و این فضیلتى است که خداوند به جهت بزرگداشت و بالا بردن مقام و اظهار کرامت او مخصوص حضرتش گردانیده است. (3)4ـ علامه گنجى شافعى
نیز نظیرهمین را گفته است. (4)5 ـ شیخ مؤمن بن حسن شبلنجى گوید:
على بن ابى طالب پسرعموى رسول خدا، تیغ آهیخته خداست که در مکه و بنا بر قولى در داخل کعبه به دنیا آمد در روز جمعه سیزدهم رجب الحرام سال سىام عام الفیل و بیست و سه سال پیش از هجرت، و بنا بر قولى بیست و پنج سال، و دوازده سال پیش از مبعث، و بنا بر قولى ده سال، و پیش از او هیچ کس در کعبه متولد نشد. (5)6 ـ عقاد گوید:
على در درون کعبه متولد شد و خداوند روى او را گرامى داشته بود ازاین که به بتها سجده کند، گویى میلاد او در آنجا اعلام عهد جدیدى براى کعبه و عبادت در آن بود، على نزدیک بود که مسلمان به دنیا آید بلکه تحقیقا مسلمان دیده به جهان گشود. و هرگز با پرستش بتها آشنایى نداشت، و او در خانهاىبزرگ شد که دعوت اسلامى از آن آغاز شد. (6)7ـ علامه صفورى گوید:
على را مادرش در درون کعبه ـ که خدایش شرافت دهد ـ بزاد، و این فضیلتى است که خداوند او را بدان مخصوص گردانیده است.(7)8ـ علامه برهان الدین حلبى شافعى
در ضمن کلامى طولانى گفته است: آن حضرت در کعبه متولد شد در زمانى که رسول خدا صلى الله علیه و آله سى سال داشت.(8)میلاد حضرت در اشعار
آیة الله سید اسماعیل شیرازى
آنست
نفسی من الکعبة نور مثل ما آنس موسى نار طور
یوم غشى الملأ
الأعلى سرور قرع السمع نداء کنداء
....
«جانم نورى را از کعبه مشاهده کرد همانند همان آتشى که موسى از کوه طور دید. روزى که عالم بالا را سرور و شادى پر کرده بود، صدایى مانند صدایى که از وادى مقدس طوى شنیده شد به گوش رسید».
«خورشید درخشان، ماه تابان را بزاد پس تاریکیهاى شبهاى تار از ما برطرف شد، در آن حال ندا بلند شد: مژده باد شما را که کودکى ماه پاره به دنیا آمد که از نور چهرهاش در تاریکیها راه جویند».
«این فاطمه دختر اسد است که لاهوت ابد را درآغوش گرفته و پیش مىآید.
پس همگى در برابر او در زمره ساجدان سرخاکسارى به زمین بسایید که فرشتگان در برابر او سجده کردهاند آن گاه که نور او در آدم تجلى کرد».
«پرده از چهره حق مبین برداشته شد و چهره رب العالمین نمایان گشت و چراغ مشکات یقین آشکار شد و خورشید هدایت درخشید و در نتیجه شب تیره گمراهى به روشنى بدل گردید».
«حکم نفى ابدى از دیدن حق نسخ شد و پروردگارعالمیان چهره خود را به ما نمود، کاش موسى در میان ما بود و مىدید آنچه را که با خواهش فراوان آرزو نمود ولى با دست خالى بازگشت» .
«آیا مادرعلو و والایى دانست که چه مولودى به دنیا آورد؟ یا پستان هدایت دانست که چه طفلى را شیر داد؟ آیا دست عقل دانست که چه کودکى را بر سر دست گرفت؟ حقیقت او بسى والاست و هرگز آنها ندانستهاند که چه آوردهاند» !.
«او سرورى است که بر همه آفریدگان برترى دارد و آن گاه که هیچ موجودى نبود او بود و مقام امامت داشت، خداوند کعبه را از آن رو که زادگاه اوست شرافت بخشیده و این مولود بر خاک آن گام نهاده».
«او در وجود برعالم هستى پیشى گرفته و عوالم غیب و شهود را در نور دیده است. هر چه درعالم هستى است از وجود دست اوست، چرا که او دست خداست و دست خدا بخشنده نعمتهاست».
«او ماه تابان و فرزندانش همه ماههاى تابانند که مادر دهر از آوردن مثل آنها نازا گشته است، او درهمه اوقات سال، کعبه زائران است و هرکه به زیارت درگاه او و طواف و بوسهگاه او موفق شد تحقیقا به رستگارى رسید».
«اى که به هنگام مرگ امید دیدار تو مىرود، هر مرگى که به دیدار تو انجامد زندگى حقیقى است، کاش مرگ من زودتر فرا مىرسید و جامه حیات را به دور مىافکندم تا به دیدار تو که برترین و کاملترین نعمتهاست فایز مىشدم». (9)
شیخ حسین نجف
جعل الله بیته لعلىمولدا یا له من علا لایضاها
لم یشارکه فی الولادة فیه
سید الرسل لا و لا أنبیاها
«خداوند خانه خود را زادگاه على ساخت. وه چه مقام والایى که نظیر ندارد»!
«زاده شدن او درکعبه فضیلتى است که هیچ پیامبرى حتى سروران رسولان صلى الله علیه و آله و سلم نیز با او دراین فضیلت شرکت ندارد».
سید على نقى هندى
لکم یکن فی کعبة الرحمن مولود سواه إذ تعالى فی البرایا عن مثیل فی علاهأقبلت فاطمة حاملة خیر جنین جاء مخلوقا بنور القدس لا الماء المهین
...
«در خانه کعبه خدا، جز او مولود دیگرى به دنیا نیامده، زیرا وى برترازآن است که در میان خلایق در والایى نظیرى داشته باشد. و خداوند در آیات محکم قرآن ازاو یاد کرده است، آیا پس از این، شخص گول خورده و نادان درباره او سخنى دارد؟ نمىدانم».
«فاطمه دعا کنان پیش آمد در حالى که ازالطاف خداى لطیف بخشنده درد زاییدن او را به سوىخانه خدا مىکشانید، و او با احشائى دردمند آفریدگار خود را صدا زد. اما چگونه نالید، چگونه زار زد، چگونه آه و ناله کشید؟ نمىدانم».
«جزاین نمىدانم که پاسخ کعبه این بود که لبخندى به او زد و از این لبخند درى در دیوار خانه گشوده گشت. فاطمه داخل شد و صدف مژده شکافت و خرد ناب از آن بیرون جست. من تنها همین را مىدانم و جز این چیزى نمىدانم».
«چگونه بدانم حال آن که او سرى است که خردها در آن سرگشتهاند، و او با آن که امروز پدید آمده ولى از قدیم اصل الاصول بوده است. او مظهر خداست بى آن که اتحاد و حلولى در کار باشد، و غایت ادراک و فهم آن است که بدانم که نمىدانم».
«آن طفل پاکیزه یعنى على علیه السلام دیده به جهان گشود و چه کسى را یاراى آن است که با او در بلندى پهلو زند؟ پس گروهى درباره اوهدایت یافتند و گروهى دیگر به راه ضلالت و حیرت رفتند. آیا گروههایى گمراه شدند که پنداشتند او حقا خداست، یا آن که این جنون عشق بوده است که مجازات ندارد؟ نمىدانم».(10)
دوران کودکى و شیر خوارگى امام على علیه السلام
1ـ آن حضرت در معرفى خود فرموده:
شما از موقعیت من با رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم در خویشاوندى نزدیک و منزلت خاصى که با او دارم با خبرید، مرا در کودکى در دامن مىنشاند، به سینه مىچسباند، در بسترخویش درکنارخود جاى مىداد، بوى خوش خود را به مشام من مىرساند و غذا را دردهان من مىگذاشت، او هرگز دروغى از من نشنید و اشتباه و لغزشى در کار من ندید. خداوند ازهنگام کودکى حضرتش بزرگترین فرشته از فرشتگان خود را قرین او ساخته بود که شب و روز او را به راه مکارم و خویهاى نیکوى عالم مىبرد، و من سایه به سایه او حرکت مىکردم،در هر روزى پرچمى از آن اخلاق بزرگوارانه خویش برایم برمىافراشت و مرا به پیروى مأمور مى داشت. او هرسال مجاورغار حرا مى شد و تنها من او را مى دیدم و جز من کسى او را نمىدید، و در آن روز تنها خانهاى که مسلمان بود خانه پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم بود که آن حضرت و خدیجه و من در آن می زیستیم ....و پیامبر به من فرمود که تو وزیر من هستى و تو برخیروخوبى قرار دارى. (11)ابن ابى الحدید گوید
: از امام صادق علیه السلام روایت است که فرمود: على علیه السلام پیش از رسالت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم با آن حضرت نور(وحى) را مىدید و صدا را مىشنید، و پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم به او فرمود: اگر من خاتم پیامبران نبودم تو شریک در نبوت من بودى، حال که پیامبر نیستى وصى پیامبر و وارث اویى، بلکه تو سرور اوصیا و پیشواى پرهیزکارانى. (12)2ـ علامه حلى رحمة الله گوید:
آن حضرت در روز جمعه سیزدهم ماه رجب، سى سال پس ازعام الفیل در کعبه به دنیا آمد، و جز آن حضرت هیچ کس نه قبل و نه بعد از حضرتش در کعبه زاده نشد، و در آن هنگام پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم سى سال داشت.پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم او را دوست داشت و به تربیتش پرداخت و هنگام غسل او را شستشو مىداد و هنگامى که شیر مىطلبید او را مىنوشانید و هنگام خواب گهواره او را مىجنباند... و مىفرمود: این برادر، ولى، ذخیره، یاور، برگزیده، پناهگاه، داماد، وصى، همسر دختر من و امین و خلیفه من است. پیوسته او را در آغوش مىگرفت و درکوهها و درههاى مکه مىگردانید. (13)
3ـ برهان الدین حلبى گوید:
على علیه السلام پیوسته با رسول خدا علیه السلام به سر مىبرد .4ـ ابوالقاسم در اخبار ابورافع از سه طریق روایت کرده:
پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم هنگام ازدواج با خدیجه به عموى خود ابوطالب گفت: من دوست دارم که یکى از فرزندان خود را به من بسپارى تا یاور من باشد و امور مرا کفایت کند و من این لطف شما را سپاس گزارم. ابو طالب گفت: هر کدام را خواهى انتخاب کن.پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم على علیه السلام را برگزید. پس کسى که ریشههایش از چشمه نبوت سیراب شده، درختشسینه نبوت را مکیده، شاخههایش ازچشمه امامت بارور شده، در خانه وحى رشد یافته، در خانه نزول قرآن تربیت گردیده و در دوران زندگى پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم با او بوده و تا دم مرگ ازاو جدا نگشته است هرگز با سایر مردم قابل مقایسه نیست، چرا که او از گرامىترین و پاکیزه ترین ریشه خانوادگى برخوردار بوده و معلوم است که رگ و ریشه شایسته بالنده است و شهاب تیز و درخشان نفوذ کننده و آموزش پیامبر کارساز. و پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم تربیت او را به عهده نگرفت و ضامن پرورش و تربیت نیکوى او نشد مگر به دو دلیل: یا آن که از روى حدس قوى آینده درخشان او را مىنگریست و یا از طریق وحى الهى مىدانست. اگر روزى حدس قوى بوده معلوم است که تیر حدسش خطا نرفته و پندارش نابجا نبوده است، و اگر به وحى الهى بوده، دیگر منزلتى برتر و حالى دلالت کننده تر از آن بر فضیلت و امامت حضرتش وجود ندارد. (14)
پىنوشت ها:
1ـ المستدرک، ج3، ص483.2ـ ازاحة الخفاء عن خلافة الخلفاء، ص251.
3ـ الفصول المهمة، ص30 .
4ـ کفایة الطالب، ص407 .
5ـ نور الابصار، ص85.
6ـ عبقریة الامام على علیه السلام، ص43.
7ـ نزهة المجالس، ج 2، ص454.
8ـ السیرة الحلبیة، ج1، ص139.
9ـ الغدیر،ج 6،صص30 و 31 با تلخیص.
10ـ الغدیر، ج 6، صص36 ـ 37.
11-نهج البلاغة، ص190.
12ـ شرح نهج البلاغة ابن ابى الحدید،ج 13، ص210، ذیل خطبه 238.
13ـ کشف الحق و نهج الصدق، ص109.
14ـ بحارالانوار، ج 38،ص295.
راز ولادت علی علیه السلام در درون کعبه
در سیزدهم رجب سال 30 عام الفیل، حادثه بس عجیبی رخ داد که هرگز در تاریخ بشریت سابقه نداشته و بعد از آن نیز تکرار نشده است، و آن حادثه، به دنیا آمدن نوزادی است در درون خانه کعبه که به نام علی علیه السلام اسم گذاری شد. مادر وی فاطمه، دختر اسد فرزند هاشم است که جزء نخستین زنانی شمرده می شود که به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ایمان آورد و پیش از بعثت از آیین ابراهیم پیروی می کرد. همین فاطمه زنی است که سخت مورد احترام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بوده است. پدر این طفل، عمران معروف به ابوطالب، حامی بزرگوار رسول خدا صلی الله علیه و آله بود. مدرک حادثهبه دنیا آمدن امیرمؤمنان، علی علیه السلام در درون خانه خدا فضیلتی است که محدّثان شیعه و دانشمندان علم انساب آن را در کتابهای خود نقل کرده اند و در میان دانشمندان اهل تسنن گروه زیادی به این حقیقت، تصریح و آن را یک فضیلت بی نظیر خوانده اند که به نمونه هایی اشاره می شود: 1. محمد مالکی می گوید: «وُلِدَ بِمکَّةَ الْمُشَرّفَةَ داخِلَ بَیْتِ الْحَرامِ فی یَوْمِ الْجُمعَةِ الثَّالِثَ عَشَرَ مِنْ شَهْرِاللّه ِ رَجَبِ سَنَةِ ثَلاثینَ مِنْ عامِ الْفیلِ... وَلَمْ یُولَدْ فِی الْبَیْتِ الْحَرامِ قَبْلَهُ اَحَدٌ سِواهُ، وَهِیَ فَضیلَةٌ خَصَّهُ اللّه تَعالی بِها اِجْلالاً لَهُ وَاِعْلاءً لَمَرْتَبَتِهِ وَاِظْهارا لِکَرامَتِهِ؛(1) علی در داخل خانه خدا در مکه، روز جمعه سیزدهم ماه خدا، رجب سال سی از عام الفیل به دنیا آمد... قبل از او کسی در داخل خانه خدا به دنیا نیامده بود و این ولادت فضیلتی است که خدای بلند مرتبه علی علیه السلام را به آن اختصاص داده است، برای تجلیل او و بالا بردن مرتبه او و آشکار نمودن کرامت و بزرگواری او». 2. حاکم نیشابوری می گوید: «ولادت علی در داخل کعبه به طور تواتر به ما رسیده است.»(2) تاکنون کسی به این فضیلت دست نیافته است.»(3) (4)زمینه داریم که به یکی از آنها اشاره می شود: سعید بن جبیر از یزید بن قعنب نقل نموده که من با عباس بن عبدالمطلب و گروهی از فرزندان عبدالعزّی در مقابل خانه خدا نشسته بودیم که ناگهان فاطمه دختر اسد مادر امیرالمؤمنین که نه ماهه باردار بود و درد زایمان او را گرفته بود، ظاهر شد، «فَقالَتْ رَبِّ اِنّی مُؤمِنَةٌ بِکَ وَبِما جاءَ مِنْ عِنْدِکَ مِنْ رُسُلٍ وَکُتُبٍ، وَاِنّی مُصَدّقَةٌ بِکَلامِ جَدّی اِبْراهِیْمَ الخَلیلِ، وَاِنّهُ بَنی الْبَیْتَ العَتیقَ فَبِحَقِّ الّذی بَنی هذَا الْبَیْتَ وَبِحَقِّ الْمَوْلُودِ الَّذی فِی بَطْنی لمّا یَسَّرْتَ عَلَیَّ وِلادَتی؛(5) پس فاطمه گفت: پروردگارا! به تو و پیامبران و کتابهایی که از طرف تو نازل شده اند، ایمان دارم و سخن جدّم ابراهیم خلیل را تصدیق می کنم؛ او که این خانه عتیق را بنا کرد. پس به حق آن کسی که این خانه را ساخت، و به حق کودکی که در رحم دارم، ولادت این کودک را بر من آسان فرما!» یزید بن قعنب می گوید: ما دیدیم که خانه خدا از پشت شکافته شد (محل مستجار) و فاطمه داخل خانه شد و ما دیگر او را ندیدیم، و دیوار دوباره به حال اوّل برگشت، به ذهن ما رسید که قفل در خانه خدا را باز کنیم، ولی باز نشد، «فَعَلِمْنا اَنَّ ذلِکَ اَمْرٌ مِنَ اَمْرِ اللّه ِ عَزّوجَلّ؛(6) پس دانستیم که این مسئله کاری است از طرف خدای عزیز و جلیل». چند روز این مادر و کودک در درون خانه خدا می مانند. راستی در این چند روز مادر چه خورده و چه نوشیده؟ و دیگر نیازهای خویش را چگونه برآورده نموده است؟... اگر کمترین دقت و تأمّلی در این مسائل انجام گیرد، بی گمان به فضیلت والای این نوزاد و مادر می توان پی برد که چگونه معجزات متعددی به احترام آن دو انجام می گیرد؛ شکافته شدن دیوار خانه خدا و به هم آمدن آن، ماندن چهار روز در درون خانه، پاک بودن نوزاد از آلودگی زایمان وگر نه در درون خانه خدا راه نمی یافت، استفاده از غذای بهشتی و...! خوب است در ادامه گزارش را از زبان فاطمه بنت اسد بشنویم: وقتی از خانه بیرون آمد، گفت: «اِنّی فُضِّلْتُ عَلی مَنْ تَقَدَّمَنی مِنَ النِّساءِ لاَِنَّ آسِیَةَ بِنْتَ مُزاحِمٍ عَبَدَتِ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ سِرّا فِی مَوْضِعٍ لایُحِبُّ اَنْ یَعْبُدَاللّه َ فِیهِ اِلاّ اضْطِرارا، وَاِنَّ مَرْیَمَ بِنْتَ عِمْران هَزَّتِ النَّخْلَةَ الْیابِسَةَ بِیَدِها حَتّی اَکَلَتْ مِنْها رُطَبا جَنیّا، وَاِنّی دَخَلْتُ بَیْتَ اللّه ِ الْحَرامَ فَاَکَلْتُ مِنْ ثِمارِ اَلجَنَّةِ وَاَوْراقِها[ارزاقها]؛(7) به راستی من بر زنهای پیش از خود برتری یافتم؛ زیرا آسیة دختر مزاحم (همسر فرعون) خدا را پنهانی در جایی عبادت کرد که دوست نمی داشت در آن مکان (یعنی کاخ فرعون) خدا را عبادت کند، مگر در حال ناچاری. و به راستی مریم دختر عمران درخت خشک خرما را با دستش تکان داد تا رطب تازه ای از آن بخورد، ولی من داخل خانه خدا شدم و از میوه های بهشتی و ورقها (یا روزیها)ی آن استفاده بردم.» مراسم نامگذاریمولود نورانی که در درون خانه خدا به دنیا آمده و چهار شبانه روز از او و مادرش با غذای بهشتی پذیرایی شده، برای نام گذاریش نیز خدای خانه باید تصمیم بگیرد، نه پدر و مادر و یا پدربزرگ و مادربزرگ. و چنین هم شد، خداوند منّت خویش را بر او کامل نمود و با جملاتی از عالم غیب به گوش فاطمه مادر نوزاد رساند که او را چه نام نهد. فاطمه بنت اسد می گوید: «فَلمّا اَردْتُ اَنْ اَخْرُجَ هَتَفَ بی هاتِفٌ یا فاطِمَةُ سَمّیهِ عَلیّا فَهُوَ عَلِیٌ وَاللّه ُ الْعَلِیُّ الاَْعْلی یَقُوْلُ: اِنّی شقَقْتُ اِسْمَهُ مِنْ اِسْمی وَاَدّبْتُهُ باَدَبی وَوَقَفْتُهُ عَلی غامِضِ عِلْمی وَهُوَ الَّذی... یُؤذِّنُ فَوْقَ ظَهْرِ بَیْتی وَیُقَدِّسُنی وَیُمَجِّدُنی فَطُوبی لِمَنْ اَحَبَّهُ واَطاعَهُ وَوَیْلٌ لِمَنْ اَبْغَضَهُ وَعَصاهُ؛(8) پس هنگامی که خواستم [از کعبه] خارج شوم، هاتفی [از غیب] مرا ندا داد: ای فاطمه [او را] به نام علی نام گذاری کن! پس او علی است و خدای علیّ اَعْلی است که می گوید: به راستی، اسم او را از اسم خودم جدا ساختم و او را به ادب خود پرورش دادم و او را بر پیچیدگیهای علم خود آگاه ساختم و او کسی است که... بر بام خانه من اذان خواهد گفت و مرا تقدیس و تمجید خواهد نمود. پس خوش به حال کسی که او را دوست بدارد و اطاعتش کند و وای بر کسی که او را دشمن بدارد و نافرمانی کند.» آن گاه فاطمه بنت اسد روی به خانه نهاد. شخصی به سرعت خود را به ابوطالب و خانواده او رساند و بشارت ولادت علی علیه السلام را داد. همه خانواده که در پیشاپیش آنها محمد مصطفی صلی الله علیه و آله قرار داشت، به استقبال فاطمه و نوزادش آمدند، محمد مصطفی صلی الله علیه و آله نوزاد را در بغل گرفت و زبان خویش را در دهان او قرار داد و اذان و اقامه در گوش او خواند. آن گاه ابوطالب شتران زیادی را به عنوان ولیمه این نوزاد قربانی نمود و تمام مردم را نیز دعوت نمود؛ به این صورت که اوّل هفت بار خانه خدا را طواف نمایند، آن گاه داخل خانه ابوطالب روند و بر علی علیه السلام سلام نمایند.(9) راز ولادتآنچه مهم و ضروری است که جامعه اسلامی، اعم از شیعه و سنی به آن توجه نمایند، راز و فلسفه این ولادت در درون خانه خداوند و کعبه است. مریم با آن عظمت که به تصریح قرآن معصومه است و فرزند او از پیامبران اولوالعزم بود، وقتی درد زایمان او فرا می رسد، به او دستور داده می شود که محراب و عبادتگاه را ترک گوید و به نقطه دوردستی پناه برد؛(10) چرا که اینجا عبادتگاه است، نه زایشگاه؛ ولی فاطمه بنت اسد را به درون مقدس ترین عبادتگاه، یعنی کعبه فرا می خوانند و با معجزه دیوار شکافته می شود و در برخی منابع آمده که به فاطمه بنت اسد الهام شد که وارد خانه کعبه گردد.(11) و توجّه می توان به آن رسید. تحلیل حادثه
اگر به روایات امامت و ولایت ائمه اطهار علیهم السلام مخصوصا امیرمؤمنان علیه السلام دقّت شود، در می یابیم که اساسی ترین شرط توحید، ولایت امامان معصوم است؛ چنان که در حدیث سلسلة الذهب و دهها حدیث دیگر به آن تصریح شده است که کلمه توحید دژ نفوذناپذیر الهی است، به شرطی که ولایت و امامت امامان در کنار آن باشد.(12) این از نظر فکری و اعتقادی، و امّا از نظر رفتاری و عمل نیز اساسی ترین شرط قبولی اعمال، پذیرفتن امامت علی علیه السلام و فرزندان اوست. امام باقر علیه السلام فرمود: «هر کس به خداوند عزّتمند تقرّب جوید با عبادتی که تلاش خود را در انجام آن به کار برد، ولی امامی نصب شده از جانب خداوند برای او نباشد، تلاشش پذیرفته نمی شود و گمراه و سرگردان خواهد بود، و خداوند نیز اعمال او را دشمن می دارد.»(13) (14)باشد که خانه زاد این بیت می باشد. لطیفهخداوند زاده نشده و دارای فرزند نیز نمی باشد، ولی یک امر را نمی توان انکار کرد و آن اینکه صدای گریه نوزاد از خانه خدا به گوش رسیده است. ولادت علی علیه السلام در درون خانه خدا رمز و رازش این است که بدانیم قلب خانه خدا و توحید را ولایت و امامت علی تشکیل می دهد. در منابع روایی اِشاراتی به این مطلب شده است، از جمله: 1. در ذیل جملاتی که فاطمه بنت اسد در لحظه خروج از خانه خدا شنید، می خوانیم: «فَطُوبی لِمَنْ اَطاعَهُ وویلٌ لِمَنْ اَبغَضَه وَعَصاهُ؛(15) پس خوش به حال کسی که او را دوست بدارد و اطاعتش کند و وای بر کسی که او را دشمن بدارد و نافرمانی کند.» قبلاً اشاره شد جملات فوق راز ولادت علی علیه السلام را در درون کعبه این می داند که مردم مطیع و فرمانبر او گردند و از امامت و ولایت او سرپیچی نکنند. 2. در دعوت نامه ابوطالب از مردم برای ولیمه حضرت علی علیه السلام می خوانیم: «وَقالَ هَلُمُّوا وَطَوِّفُوا بالبَیْتِ سَبْعا وَادْخُلُوا وَسَلِّموا عَلی عَلیٍّ وَلَدِی؛(16) گفت: مردم! بیایید و هفت بار دور خانه طواف کنید، [آن گاه] داخل [خانه من] شوید و بر فرزندم علی سلام کنید.» این سخن به این رمز که علی علیه السلام امام و رهبر آینده شماست، اشاره دارد. 3. امام باقر علیه السلام فرمود: «اِنَّما اُمِرَ النّاسُ اَنْ یَأْتُوا هذِهِ الاَحْجارَ فَیَتَطَوّفُوا بِها، ثَمَّ یَأْتُونَنا فَیُخْبِروُنا بِوِلایَتِهِمْ وَیَعْرِضُوا عَلَیْنا نُصْرَتَهُمْ؛(17) همانا به مردم دستور داده شده است که بیایند و این سنگها (کنایه از کعبه) را طواف کنند. سپس نزد ما (امامان) آیند و خبر ولایتشان را [نسبت به ما] اظهار نمایند، و یاری شان را نسبت به ما عرضه دارند». نتیجه آنکه راز ولادت امیرمؤمنان علیه السلام در درون خانه کعبه این است که مردم در حال نماز رو به کعبه باشند و صورت دل را به سوی امامت امامان معصوم و در رأس آنها امیرمؤمنان داشته باشند و هرگز از یاد نبرند که علی در درون خانه توحید جا دارد.
* * *
1. الفصول المهمة، ص12 ـ13؛ بحارالانوار، ج35، ص8. 2. مستدرک حاکم، ج3، ص483. 3. شرح قصیده عبدالباقی افندی، ص15. 4. مروج الذهب، ج2، ص349؛ شرح الشفاء، ج1، ص151؛ موسوعة التاریخ الاسلامی، ج1، ص306 ـ 310. 5. بحارالانوار، داراحیاء التراث العربی، ج35، ص8، حدیث 11؛ ر.ک: خصائص امیرالمؤمنین، للشریف الرضی، ص39؛ الغدیر، علاّمه امینی، ج6، ص22. 6. همان. 7. بحارالانوار، ج35، ص8. 8. بحارالانوار، ج35، ص9، ذیل حدیث 11. 9. بحار، ج35، ص18؛ اعلام الهدایه، ج2، ص50. 10. مریم/22 ـ 23. 11. سنة الهدایة، ص129. 12. ر.ک: توحید صدوق. 13. اصول کافی، ج1، ص183. 14. بحارالانوار، ج27، ص194؛ ر.ک: مناقب خوارزمی، ص28. 15. بحار، ج35، ص8، ذیل حدیث 11. 16. همان، ص18؛ ذیل حدیث 14. 17. عیون اخبارالرضا، ج2، ص262، حدیث 29 و 30. منبع از سایت حوزه http://www.hawzah.net/Hawzah/Magazines/MagArt.aspx?id=29483 |